IKE czy ZUS? — jaką decyzję podjąć przy likwidacji OFE?

Likwidacja OFE

Latem tego roku Otwarte Fundusze Emerytalne przestaną istnieć. Do 2 sierpnia należy podjąć decyzję czy nasze środki zebrane w tym miejscu powinny trafić do IKE czy do ZUS-u. IKE umożliwia większe zyski, ale wiąże się z ryzykiem i wymaga zajmowania się oszczędnościami. Z kolei ZUS jest opcją bezpieczną, przy której nie trzeba żadnej specjalistycznej wiedzy. Może się jednak okazać, że waloryzacja w ZUS-ie będzie bardziej korzystna niż wyniki w IKE. Przyjrzyjmy się bliżej działaniu obu systemów.

LEPSZE IKE…?

Automatyczną opcją, jest przekształcenie OFE w IKE. Środki w IKE są naszymi środkami prywatnymi i podlegają dziedziczeniu, tak jak do tej pory. Będą one inwestowane (początkowo w przynajmniej 90% w akcje polskie), jednak na 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez właściciela/kę fundusze zostaną przesunięte na subfundusz o zmniejszonym ryzyku. Zgromadzone środki będzie można wypłacać po osiągnięciu 60 roku życia u kobiet i 65 u mężczyzn. Ponieważ zarządzać nimi będą firmy finansowe z sektora prywatnego, spodziewać się można, że konkurując ze sobą, firmy będą chciały zachęcić potencjalnych klientów do wyboru ich usług i zaoferują różne ułatwienia w zarządzaniu swoimi środkami.

Najwięcej kontrowersji w przekształcaniu OFE w IKE budzi opłata przekształceniowa, wynosząca 15% kwoty zgromadzonej w starym systemie. Jej obecność bierze się z faktu, że oszczędności z IKE przy wypłacie nie będą podlegać opodatkowaniu, w przeciwieństwie do emerytur z ZUS-u.

…CZY ZUS?

Jeśli chcemy przenieść nasze środki do ZUS-u, musimy złożyć odpowiednie oświadczenie pomiędzy 1 czerwca, a 2 sierpnia. Oszczędności w ZUS-ie nie będą dziedziczone, od emerytury trzeba będzie zapłacić  podatek, a w dodatku należy wziąć pod uwagę, że ilość otrzymanych środków zależy od długości życia. W przypadku życia krótszego niż przewidywane, część wypracowanych oszczędności przejdzie na cudzą emeryturę.

Jednak jeśli będziemy żyć dłużej, to wciąż mamy zagwarantowane wypłaty. Wybór ZUS-u oznacza także podwyższenie dożywotniej wypłaty emerytalnej oraz ewentualnych świadczeń rodzinnych.

Nie ma uniwersalnej odpowiedzi

To, która opcja jest lepsza zależy od indywidualnego przypadku — przy czym bardzo duże znaczenie ma nie tylko chłodna kalkulacja, ale też cechy charakteru danej osoby, jej styl życia, stan zdrowia czy umiejętności gospodarowania oszczędnościami. ZUS będzie lepszą opcją dla tych, którzy niechętnie podejmują ryzyko, a IKE może okazać się bardziej komfortowe dla osób przedsiębiorczych, mających chęć i możliwości do większego zaangażowania się w zarządzanie oszczędnościami emerytalnymi.

Przyjrzyjmy się dwóm sytuacjom.

• Osoba w wieku około 40 lat ma jakieś środki zgromadzone do OFE i do emerytury zostało jej jeszcze dużo czasu. Dla takiej osoby opłata 15% będzie stosunkowo niska, a na odłożone pieniądze nie powinna już wpłynąć potencjalna zmiana wysokości podatku czy reforma ZUS-u. Oszczędności na emeryturę warto ulokować w różnych miejscach, szczególnie że prawdopodobne jest, że system emerytalny będzie przechodził przez kolejne transformacje.
• Osoba na 9-12 lat przed osiągnięciem minimalnego wieku emerytalnego (tj. kobieta w wieku 48-51 lat lub mężczyzna w wieku 53-56) ma na swoim OFE największą możliwą dla niej sumę pieniędzy. W tym momencie suwak bezpieczeństwa, czyli mechanizm przesuwające środku na bezpieczne subkonto w ZUS-ie dopiero zaczął działać lub jeszcze w ogóle nie ruszył. U takiej osoby opłata 15% będzie dość wysoką kwotą. Jednak ponieważ do emerytury pozostało jej stosunkowo niedużo czasu, można liczyć że sytuacja w ZUS-ie nie zmieni się radykalnie i będzie można korzystać z wypłaty dożywotniej emerytury na takich samych zasadach, jakie działają dla obecnie przebywających na emeryturze, a przez skierowania oszczędności z OFE do ZUS-u emerytura będzie przez ten cały czas wyższa.

Dalsze zmiany w systemie emerytalnym są nieuniknione, ponieważ na tle Europy minimalny wiek emerytalny w jest bardzo niski. Któraś władza będzie musiała się w końcu zdecydować na jego podwyższenie, a za tym mogą iść inne zmiany, szczególnie w podatnym na wpływy polityczne ZUS-ie. Istnieją różne przewidywania, co do możliwych przekształceń i wybór pomiędzy IKE i ZUS-em w dużej mierze zależeć może od tego, które prognozy  uznamy za bardziej wiarygodne.

Jeśli nadal masz wątpliwości, która opcja będzie lepsza dla Ciebie, zapraszamy do kontaktu.

Uwaga, aktualizacja!

Temat nie jest jednoznaczny, ani zamknięty. O nowych aspektach, które mogą być istotne przy wyborze pomiędzy IKE i ZUS-em piszemy na bieżąco na kancelaryjnym Facebooku.